Hai tính chất quan trọng nhất của bộ xử lý là tốc độ và dung lượng của bus dữ liệu ngoài. Chúng xác định tốc độ mà dữ liệu có thể nhập hoặc xuất của bộ xử lý.
Giải nghĩa bus dữ liệu
Một cách dễ hiểu về dòng thông tin này là xem xét một xa lộ và giao thông trên đó. Nếu xa lộ chỉ có một làn xe cho một hướng lưu thông, tại một thời điểm chỉ có một xe hơi di chuyển theo hướng cố định. Nếu muốn tăng dòng giao thông (nhiều xe hơn lưu thông tại một thời điểm), bạn có thể tăng tốc độ xe (làm ngắn quãng cách giữa chúng) hay thêm nhiều làn đường khác, hay chọn cả hai.
Bạn có thể hình dung con chip 8 bit như là đường có một làn xe bởi vì chỉ có 1 byte truyền qua một thời điểm (1 byte bằng 8 bit riêng lẻ). Con chip 16 bit với 2 byte qua cùng thời điểm tương tự với đường có hai làn xe. Ta có thể có bốn làn xe ở mỗi hướng để một số lượng lớn xe có thể di chuyển; Kiến trúc này tương quan với bus dữ liệu 32 bit, khả năng cho 4 byte thông tin truyền qua trong một thời điểm. Bus dữ liệu 64 bit như đường có 8 làn xe để dữ liệu vào ra con chip.
Một khi các bus dung lượng 64 bit được đạt đến, các nhà thiết kế chip phát hiện là họ không thể làm tăng tốc độ lên cao được nữa bởi vì quá khó để quản lý đồng bộ tất cả 64 bit. Chỉ bằng cách quay lại số làn xe ít hơn, gia tăng tốc độ bit (đó là làm ngắn thời gian chu kỳ) thì các băng thông lớn hơn mới có khả năng. Do điều này, nhiều bộ xử lý mới chỉ có các bus dữ liệu dung lượng 4 bit hay 16 bit, chúng có băng thông lớn hơn các bus 64 bit mà chúng thay thế.
Một cải tiến khác trong các bộ xử lý mới hơn là việc sử dụng nhiều bus riêng biệt cho những nhiệm vụ khác nhau. Thiết kế bộ xử lý cơ bản cho toàn bộ dữ liệu truyền qua một bus, trong khi các bộ xử lý mới hơn có các bus vật lý riêng biệt cho dữ liệu vào và ra chipset, bộ nhớ và các Slot card đồ họa.
Bus địa chỉ
Nếu ta ví bus dữ liệu là con đường cao tốc và kích cỡ của nó là số làn xe chạy thì bus địa chỉ liên quan đến số nhà hay tên đường. Kích cỡ của bus địa chỉ tương đương với con số trên số nhà. Nếu nhà bạn ở con đường mà số nhà là số có hai số (số 10) thì không nhiều hơn 100 địa chỉ phân biệt (00 – 99) tồn tại trên con đường (I02). Thêm số nữa, số địa chỉ có sẵn gia tăng đến 1,000 (000 – 999).
Bus dữ liệu và bus địa chỉ hoàn toàn độc lập và nhà thiết kế chip có thể chế tạo bất cứ kích thước nào họ muốn cho mỗi loại. Thông thường chip có bus dữ liệu lớn thì sẽ có bus địa chỉ lớn. Kích cỡ của các bus có thể cung cấp thông tin quan trọng về nguồn năng lượng liên quan đến chip, được đo theo hai hướng quan trọng. Kích cỡ của bus dữ liệu chỉ định khả năng di chuyển thông tin của con chip và kích cỡ của bus địa chỉ cho biết dung lượng bộ nhớ mà con chip có thể có!
